Témbongkeun sumber pikeun Amoeba

[[Gambar:202002 Microorganism amoeba.svg|jmpl|Ilustrasi mikroorganisme amoeba.]]
'''Amoeba''' nyaéta salah sahiji wanda [[Protozoa]] anu kaasup kana golongan [[Rhizopoda]] atawa [[Sarkodina]] . Suku samar anu dipiboga ku amoeba bisa dipaké keur nyokot kadaharan.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.merdeka.com/pendidikan/mengenal-amoeba-si-kecil-yang-bisa-jadi-sangat-berbahaya.html|title=Mengenal Amoeba, si kecil yang bisa jadi sangat berbahaya|last=Ratna|first=Dewi|website=merdeka.com|publisher=02 April 2016|language=en|accessdate=2021-04-05}}</ref> Amoeba mimiti kapanggih ku  [[August Johann Rösel von Rosenhof]] dina taun 1757. Mimitina para ilmuwan ngajadikeun amoeba salaku ''Proteus animalcule'' saperti dewa [[Yunani Proteus]] anu bisa ngarobah bentukna. Ngaran amibe téh meunang [[Bory de Saint-Vincent]] tina Basa [[Yunani]] ''amoibé'' (αμοιβή), anu hartina bisa robah bentuk. <ref>{{cite journal|last=Leidy|first=Joseph|title=Amoeba proteus|journal=The American Naturalist|volume=12|issue=4|year=1878|pages=235–238|url=http://links.jstor.org/sici?sici=0003-0147%28187804%2912%3A4%3C235%3AAP%3E2.0.CO%3B2-7|accessdate=2021/04/15|doi=10.1086/272082}}</ref> 

== Ciri ==
[[Gambar:Amoeba engulfing diatom.ogv|jmpl|Wujud amoeba ditempo dina mikroskop.]]
*[[Sél]] amoeba ngan aya hiji jeung biasa hirup dina [[lingkungan]] anu becék, aya unsur caian jeung dina kadaharan.
* Eusi sél geus disalindungan ku [[mémbran sél]] jeung [[mémbran plasma]]. Gunana nyaéta keur ngatur kaluar asupna [[zat]] jeung [[gas]], koordinasi alat gerak jeung meunangkeun rangsangan anu asalna ti lingkungan saluareun sél.
* Amoeba bisa nganak ku cara meulah dirina kalawan teu kudu ngaliwatan tahap-tahap [[mitosis]]. Proses meulah dirina dimimitian tina beulahna inti sél jadi dua tuluy dituturkeun ku beulahna [[sitoplasma]]. Beulahna initi sél anu jero téh lila-lila bakal pegat jeung jadi dua sél anak amoeba.
* Amoeba bisa hirup bébas jeung jadi [[parasit]] dina awak [[manusa]] atawa [[sasatoan]]. Biasana anu jadi parasit mah sok ngabalukarkeun rupa-rupa [[panyait]] anu ngabahayakeun.
* Dina kaayaan anu nguntungkeun, amoeba bisa ngarobah dirina jadi [[kista]]. Lamun kaayaan di lingkunganana geus balik deui, kista amoeba rusak jeung bakal kaluar amoeba anu anyar keur ngamimitian deui hirupna.<ref name=":0" />
==Panyakit==
===Diséntri amoeba===
Ieu panyakit mangrupa inféksi [[usus]] anu disababkeun ku amoeba anu ngaranna ''Entamoeba histolityca''. Ieu amoeba kacida bahayana sabab bisa nembus pinding usus jeung bisa sumebar ngaliwatan getih anu ngabalukarkeun organ awak anu séjén ([[jajantung]], [[bayah]], [[haté]] jeung [[uteuk]]) gé milu katépaan kasakitna. Ieu amoeba bisa kapanggih dina kadaharan atawa inuman anu geus kakontaminasi. Gejalana nyaéta mindeng kabeuratan jeung karasa nyeri malah kadang-kadang nepi ngaluarkeun [[getih]], nyeri beuteung, kram dina palebah beuteung, kacapéan, [[diaré]], panas tiris jeung sebel nepi ka utah-utahan.<ref>{{Cite web|url=https://www.sehatq.com/artikel/mengenal-disentri-amoeba-mulai-dari-gejala-hingga-pencegahannya|title=Disentri Amoeba Bukan Sakit Perut Biasa, Kenali Gejalanya|last=Rahmawati|first=Dina|website=SehatQ|publisher=13 Juni 2020|language=id|accessdate=2021-04-05}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210420200533/https://www.sehatq.com/artikel/mengenal-disentri-amoeba-mulai-dari-gejala-hingga-pencegahannya |date=2021-04-20 }}</ref>

===PAM===
PAM téh wancahan tina ''Primary Amebic Meningoencephalitis'' nyaéta panyakit radang jeung karusakan jaringan uteuk anu disababkeun ku amoeba ''Naegleria fowleri''. Ieu amoeba mindeng kapanggih dina cai [[walungan]], [[cinyusu]], cai [[sagara]] jeung taneuh. Ukuranana ukur 8-15 mikrométér. gumantung kana lingkungan jeung tahap kahirupanana. ''Naegleria fowleri'' bisa kapanggih ogé dina pangojayan anu teu kaurus jeung alat keur manaskeun cai pribadi di imah. Suhu panghadéna keur ieu amoeba hirup téh <math>46^0</math> sarta bakal paéh lamun suhu lingkunganana beuki panas. Cara asup kana awak manusana ieu amoeba téh bisa ngaliwatan [[irung]] waktu keur ngasupkeun mastaka kana cai jeung nyingreup cai keur meresihan irung. Sanggeus asup terus mapay kana babagian awak anu tujulna kana otak manusa<ref>{{Cite web|url=https://www.cnnindonesia.com/teknologi/20200929141836-199-552261/mengenal-amoeba-pemakan-otak-penyebab-bocah-as-6-tahun-tewas|title=Mengenal Amoeba Pemakan Otak Penyebab Bocah AS 6 Tahun Tewas|last=Patrick|first=Jonathan|website=teknologi|publisher=29 September 2020|language=id-ID|accessdate=2021-04-05}}</ref>

Gejala ieu panyakit bakal terus ngaronjat ti awal nepi ka ahir, malah diagnosa ogé kadang muncul sanggeus [[pasié] tilar dunya. Gejala mimiti nyaéta nyeri mastaka anu kaliwat saking, sebel, suhu awak undak jeung utah-utahan. Ieu kaayaan bakal lumangsung sanggeus lima poé kakeunaan ieu panyakit. Sanggeus kitu, lamun beuki parah pasién bakal nyeri [[beuheung]], [[pikun]], ngejejeng jeung sasar poho kana sagala rupa anu ahirna beuki parna tuluy koma.<ref>{{Cite web|url=https://health.detik.com/berita-detikhealth/d-3003926/begini-gejala-infeksi-amoeba-pemakan-otak|title=Begini Gejala Infeksi Amoeba Pemakan Otak|last=Indarini|first=Nurvita|website=detikHealth|publisher=28 Agustus 2015|language=id|accessdate=2021-04-05}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210923120149/https://health.detik.com/berita-detikhealth/d-3003926/begini-gejala-infeksi-amoeba-pemakan-otak |date=2021-09-23 }}</ref>

== Rujukan ==

[[Kategori:Biologi]]